Промоција на либерални политики за канабис во РС Македонија

Подносител на иницијативата: , НВО Канабис Институт Пелагонија, Прилеп

Опис на проблемот

Започнувајќи од февруари 2016 година, Македонија се наоѓа во една мала група на прогресивни земји кои прифатија полиберален однос кон растението канабис (или попознато како марихуана) и производите од истото. Со измените на Законот за контрола на опојни дриги и психотропни супстанци, се дозволи одгледување, преработка и промет на производи од канабис. Оваа измена имаше за цел да помогне во третирањето на неколку видови на дијагнози, т.е во олеснувањето на животите на луѓето кои боледуваат од рак, епилепсија и други болести. Погоре споменатиот закон е добра појдовна основа за понатамошна либерализација на канабисот, односно начинот на неговото производство, преработка и продажба, но таа состојба е далеку од идеална. Истиот дозволува постоење на 2 вида на економски оператори, и тоа: прозведувачи и преработувачи. Но во секој случај, за да бидете дел од едните или другите оператори, потребни се големи финансиски средства. Оваа ситуација значи дека влезот на пазарот на канабис не е дозволен за секого, т.е. им е дозволен само на големи играчи и со самото тоа се прави една голема дискриминација кон обичниот македонски граѓанин. Денес во РС Македонија, регистрирани се околу 59 правни субјекти за одгледување и преработка на канабис, но сите тие компании се лимитирани во процесот на продажба на нивните производи, поради недостаток на подзаконски акти. Од друга страна, бројот на дијагнози, за кои е дозволено третирање со канабис е лимитиран на само 4 групи на болести, додека искуствата во светот покажуваат дека канабисот може да се користи за третман на повеќе од 100 различни дијагнози. Согласно светските и домашните анализи, во секоја земја, вклучително и во Македонија, бројот на конзументи изнесува околу 7%, или во нашиот случај тоа е околу 100.000 граѓани. Ова е голема интересна неформална група која може да биде голем полнач на државниот буџет.

Предлог - решение

Решението на овој проблем би оделово следната насока: - формирање на национална коалиција за промоција на интеграцијата на канабисот во македонското општество (составена од: НВО, образовни институции, медицински институции и приватен сектор) - припрема и стартување на проект за промоција на канабисот (12-18 месеци, со буџет од 250.000 евра, минимум 6 вработени лица), кој би вклучил: - изработка на национална стратегија за канабис - изработка на нов lex specialis, за канабис - формирање на техничка работна група, составена од претставници од засегнати ресорни министерства - анализа и дефинирање на широка листа на дијагнози, за кои што може да се користи канабис - изработка на нови дополнителни наставни курикулуми на факултетите за: земјоделие, фармација и медицина, за нови соодветни работни профили и - припрема и реализација на промотивна кампања за придобивките од канабисот во македонското општество.

Дополни ја иницијативата

Име и презиме:

Организација (опционално):

Адреса на е-пошта:

Општина:

Се согласувам на условите на користење

За акција

Други иницијативи

Дигитално општество

Дигитализација на административните услуги на факултетите

Во неможност на брзо прилагодување и модернизирање на нашето општество во секоја сфера, па и во образованието, дел од предизвиците со кои се соочуваат сите учесници во образовниот академски процес се големи административни трошоци, недостаток на современи начини на електронски плаќања, недовршената дигитализација, долго чекање и редици во просториите за студентски прашања, особено земајќи ја во предвид КОВИД пандемијата, не-модернизирана инфраструктура, неадаптирани платформи за учење од далечина и сл. Дел од проблемите со кои се соочуваат нашите студенти, но и административните служби и наставниот кадар, а кои ни ги открија при спроведување на голем број интервјуа со нив во период ноември – декември 2020 година се: пријавување на испити, семестари, упис на години – само на шалтерите на факултетите; пријави само во хартиена форма и достапни само во книжарниците каде што за време на кратките пријавни рокови се прават големи редици; на дел од факултетите и покрај можноста електронски да се заврши пријавувањето, сепак документот е неопходно физички да се однесе во студентски служби; постојано пополнување на исти лични податоци во пријавите (мајка, татко, податоци каде живееат итн), за сите студиски години, за сите испити; уплатите се извршуваат единствено во банка, а уплатниците во хартиена форма, со потпис и печат од банката, се поднесуваат во прилог на пријавите; нема можност за плаќање на лице место (нема инсталирано ПОС-ови), нема ниту можност да се достави копија од електронска уплата; студентите иако на почеток на годината плаќаат 1.300 ден за пријавување и администрација, сепак пријавите за секој испит, за заверка на семестар, упис на година ги доплаќаат по 50 мкд; за загубена пријава се прави и повторна уплата. Проблеми има и со самата организација на факултетите – т.е. не постојат информативни - дигитални табли, ниту систем на чекање со бројчиња, се оди преку ред, се прави неред и нервоза, нема просторни можности за пополнување на документи/пријави – истото се прави се прави на скали, по ѕидови, пред Студентски прашања; електронско досие иако постои, сепак оценките се внесуваат на неколку места по неколку пати па и во индексот на студентите. Во исто време освен предизвиците со кои се соочуваат студентите, и административните служби се соочени со преоптовареност, со мал број на кадар, и со неможност за завршување на сите обврски поради кратките рокови за пријавување на студентите, каде често се прават грешки и се дуплира и одолговлекува работата. Од трета страна, и наставно научниот кадар се соочува со предизвици поради недовршената дигитализација и модернизација на факултетите во однос на административните постапки, се пополнуваат оценки и податоци на студентите на многу разни места, кое им одзема доста време. Платформата iKnow иако е одлично замислена како систем, сепак не се користи максимално, сеуште се потребни унапредувања и подобрувања за нејзина целосна искористеност со сите предности кои ги нуди. Дополнително, посочена е и потребата од подобрување на условите за работа и учење, недостатокот од електронски алатки за организирање на современа настава и предавања, како и потреба од современи помагала, опрема, дигитални табли со цел организирање учење од далечина, особено во услови на пандемија.

28.04.2021

143

Труд и социјална политика

Дигитализација на процесот на евиденција на невработените лица во Агенцијата за вработување

Во согласност со Законот за вработување и осигурување во случај на невработеност „невработено лице е лице кое не е вработено, активно бара работа и ги исполнува условите предвидени со овој закон“. Според истиот закон, невработеното лице е должно лично да се јавува во Агенцијата на секои 30 дена и да докаже дека активно барало работа во последниот месец. Невработеното лице се воведува во евиденцијата на невработените лица во Центарот за вработување на чие подрачје има постојано место на живеење. Тоа претставува голем проблем за невработените затоа што ги изложува на значителни трошоци на време и парични средства и дополнително, во време на пандемија, може да биде и опасно по здравјето и за невработените, но и за вработените во АВРСМ. Дополнително, доколку настапи неможност за завршување на обврската за пријавување во определениот рок, лицето ги губи сите права во случај на невработеност и нема право да се пријави во Агенцијата една година потоа.

17.12.2020

259

Образование

Целосна дигитализација на конкурсите за студентски домови

Аплицирањето на конкурс за студентски домови е комплексен процес за студентите. Покрај пополнувањето на апликација, апликантите – студенти треба да поднесат поголема документација, како што е: молба, потврда за редовност во текот на студиите, уверение за предвидени и положени испити од претходни години, заверен образец „УППИ“, копија од диплома од завршено средно образование, изјава за семејна положба, изјава од родител, потврда за остварена плата на вработените членови на семејството. Според тоа, покрај тоа што студентите треба да ја пополнат апликацијата за испраќање до Министерството за образование и наука, тие треба да добијат документација и од факултетот, од Управата за јавни приходи, и да подготват документација за членови на своето семејство. Комплетирањето на документацијата е предизвик: на пример документите на факултетот ги потпишува само продеканот за настава, но имајќи предвид дека конкурсите почнуваат од 15 јули, често се на годишен одмор овој период и се пролонгира добивањето на потврдите од факултетот. Услугата е достапна електронски преку порталот konkursi.mon.gov.mk, каде апликантите може да пополнат електронска пријава, но мора да ја прикачат документацијата (скенирана), што впрочем значи дигитализација само на последниот чекор.

23.11.2020

Јавна администрација

Општо прифаќање и популаризирање на електронските услуги за граѓаните

Иако од страна на јавните институции има тенденција на дигитализација на услугите, тие се уште не се општо прифатени и не се користат масовно. Повеќе помали проблеми се причина за овој генерален проблем:

Граѓаните често не знаат дека некоја услуга воопшто можат да ја добијат електронски.
За добивање електронски услуги често се бара електронски сертификат, кој за обичните граѓани е скап и недостапен.
Институциите не ги третираат електронските документи како еднакви на печатените. Често некои институции не ги прифаќаат ваквите документи бидејќи не знаат да го прочитаа QR кодот или не ги прифаќаат електонските уплати ако не се потврдени со печатена уплатница.
Граѓаните кои не се регистрирани на порталот uslugi.gov.mk преку профил на УЈП, не добиваат поддршка од институциите за да направат профил преку кој ќе можат да добиваат електронски услуги.

02.11.2020

Иницијативи